Soruyor herkes kendi kendine. “Salgın yönetiliyor mu? Göçler yönetiliyor mu? Afetler, yangınlar yönetiliyor mu?” Vatandaş soruyor. Gazeteciler soruyor. Politikacılar soruyor. Uzmanlar soruyor… TV kanallarındaki. Gezgin fikir pazarlamacıları (GFP) soruyor.. Soruluyor da! Peki bu sorudan. Kim ne anlıyor?.. Hadi. Göç. Salgın. Yangın. Bunların ne demek olduğunu. Anladığımızı kabul edelim. Çünkü bunları yaşıyoruz. Bunları görüyoruz.. Tamam da. Peki. Yönetiliyor ya da yönetilemiyor deyince. Herkes. Söyleyen ya da dinleyen. Bununla ne demek istiyor? Bundan ne anlıyor?… Bir sorun bakalım!

Biz de soralım!

Yönetmek bir “iş” tir. Yani yapılan bir şeydir. İlk anlaşılması gereken de budur. Yani yöneticilik. Oturulan bir “makam” değil. Oturulan o makamda. Hatta o makamda oturulmasa bile. Yapılan bir iştir. Ama sorun şudur ki. Yönetme işi görülemez. Bir marangozun. Ahşap işçiliği yaptığını görürsünüz. Ama. Bir yöneticinin. Yöneticilik işi yaptığını göremezsiniz. Görülen yöneticidir. Görülen onun ünvanıdır. Onun odası. Onun masasıdır. Ve ona da yönetici dendiğinden. Onun yöneticilik yaptığı düşünülür. Yanlış!

Ayrıca. Mesela pazarlama. Mesela ekonomi. Mesela mühendislik bilgileriyle yönetici olunmaz. Yöneticilik için yönetim bilgisi gerekir. Ama. Yönetim bilgisi de yetmez! Bu bilgiyi kullanacak beceri gerekir. Mesela. Karar verme modellerini bilmekle. İyi bir karar verici olunmaz. Karar verme becerilerine de sahip olmak gerekir.  Bu arada. Pek çok sevilen. “Liderlik” kavramını bir tarafa bırakıp. Şimdilik tartışma dışı tutuyorum…  Sadece şunu söylemekle yetinelim. Her yönetici. Lider olamayabilir. Ama. Her lider. Yöneticilik özellikleri taşımalıdır. Eğer taşımaz ise. O bir lider değil. Olsa olsa. Bir “amigo” dur. Hani şu seyircileri coşturan. Medya farelerini ortaya salan türünden…

Gelelim yönetme işine….

Tüm işlerde olduğu gibi. Yönetme işi için de. Yönetme işini yapabilmek için de. İki temel özellik gerekir. Biri “Yetenek”. Ya da beceri, kaabiliyet. Her ne derseniz! Diğeri “Kişilik”. Ya da karakter, ahlak. Her ne derseniz! Yani yönetme işinin yapılmasını sağlayacak. “Yönetme yetenekleri”. Mesela. Takım çalışması, planlama, esneklik …. gibi. Ve yönetme işini yapacak. “Yönetici Kişiliği”. Mesela. Özgüven, tutarlılık, açıklık … gibi. Tabii ki bu özellikler. Yönetilen kuruma, organizasyona. Ve bulunulan yönetim düzeyine göre farklılaşır.

Önce şunu bilmeliyiz. Bu dünyada. Herkes her şey olamaz. Çünkü herkes her şeyi yapacak. Yeteneğe sahip olamaz. Yok böyle bir yaratık dünyada. Ve herkes her davranışı gösterecek. Her tutumu alacak. Her ahlakı edinecek. Bir kişilik yapısına da sahip olamaz. İnsanlar farklıdır. Sonuç olarak da. Bilmeliyiz ki. “Herkes yönetici olamaz“. Herkes yönetemez.

Ama bu arada. Sakın şaşırmayın. Herkes yönetici ünvanı taşıyabilir. Bak bu olur! Zaten etrafta. Organizasyonlardan ve yöneticiden geçilmiyor. Herkes. Şef olur. Sorumlu olur. Genel Müdür olur. “Başkan” olur. Bakan olur. Müdür olur. General olur… Olur da olur. En çok imrenilen ünvan ise. Başkanlıktır. Mesela daire başkanlığı. Belediye başkanlığı. Kulüp başkanlığı. Devlet başkanlığı. Sendika başkanlığı… Bazıları bunu hayal edebilir. Ve bunu olabilir de! Ama bu ünvanlar. Onları “yönetici” yapmaz.

Yönetici, yönetme yeteneklerine. Ve Yönetici kişiliğine sahip olan kişidir. Bu özelliklere sahip olmadan. Yönetici ünvanı taşıyanlar. Yöneticilik makamlarında oturanlar. “Boş Yöneticiler” dir… Ünvanları ne olursa olsun. Makamları boştur. Çünkü yöneticilik yapamazlar. Kendileri boştur. Çünkü yöneticiliği bilmezler. Beceremezler. Özetle. “Adam da boştur! Makam da boştur“… Haa bu arada. Belki başka bir  çok tür işi. Hem de çok başarı ile.  Yapabiliyor olabilirler. Çok iyi bir emlak alım satımı yapabilirler. Çok iyi bir iş insanı. Çok yetkin bir eğitimci. Ya da çok iyi bir tıp adamı olabilirler. Mükemmel bir sanatçı. Mükemmel bir antrenör. Mükemmel bir mühendis olabilirler. Ama bunların hiçbiri. Onları yönetici yapmaz! Bir de bunlar. Bir veya bir kaç işi iyi yapıyorlar diye. Kalkıp da. Yöneticiliğe soyunurlar ise. Onlar. İşte onlar o zaman.  “Yönetemeyen” olurlar.

>> Devamı gelecek

İzleyen yazı : Yönetemeyenler 2 –