Herşey başka bir şey oluyor ya! Kendisi olmaktan çıkıyor. Kimliğini kaybediyor. “Herşey” olayım derken, sonunda da hiçbirşey oluyor ! Bu bir bozulma. Kim ne derse desin! Bu bir bozulma. İtirazınız mı var? Bu değişiklikleri bir ilerleme diye mi görüyorsunuz yoksa? Olabilir! O zaman bir düşünelim. Ve şu soruların peşine düşelim. Bu değişiklikler kendiliğinden mi oluyor? Kim yapıyor bunları? Ve neden? İnelim cevapların köklerine. Bakalım ne bulacağız.

Okumaya devam et –>

Tüm bunları yapan tabii ki insanın ta kendisi. Bunu biliyoruz. İnsan, eşyaları kendisi olmaktan çıkarıyor. Salatalıkları, kalem gibi açmak için, salatalık kalemtraşı  tasarlamayı başka kim düşünebilir ki? Sebebine gelince. Basit. Eşyaların birçoğu gibi, insan da kendisi değil de ondan. Hem de çok uzun zamandan beri. İlk bozulan o oldu. Kendisinin dışına çıkan. İnsan! Bilinen dünyada başka bir örnek de yok. Boşuna aramayın. Sarmaşık sarmaşıktır. Gergedan da gergedan. Bir kurbağanın bir öküz olmayı istemesi ancak La Fontaine ‘ in hikayelerinde olur. O da olamaz zaten. Bilirsiniz. Şişer şişer çatlar sonunda, zavallı kurbağa.

İnsan, kendisi olmayı reddeden tek canlı türüdür. Önce doğadan uzaklaştı yavaştan. Sonra sosyalleşti. Kurallar koydu. Buraya kadar iyi! Sonra kibarlaştı. Kalıplar oluşturdu kendine. Görgü kuralları. Davranış kuralları. Değerler ve idealler tanımladı. Bu da iyi! Ama sonunda nereye vardı? Ne oldu? Yüzüne bir maske taktı. Rol yapmaya başladı. Yani “miş gibi yaptı”. Kızdı ama kızmamış gibi yaptı. Sevmedi ama sevmiş gibi yaptı. İşte bu noktada kendinin dışına çıkmaya başladı. İlişkileri sahteleşti. Üstüne üstlük, bu sahte ilişkileri yürütmek de marifet sayılmaz mı! İki yüzlülüğün adı “diplomasi” oldu. “.. gördün mü, ne diplomat bir çocuk; durumu nasıl da idare ediverdi!..” Ve bu noktada insanın bozulması başladı.

Ama yine de bir umut vardı. Değerler hala ayaktaydı. Onur, gurur, dürüstlük, mertlik hala yaşıyorlardı. Bilim güçlüydü. Bilimsel düşünce geçerliydi. Her şey yeniden yoluna girebilirdi. Ne var ki bu umut da çok uzun sürmedi. Ardından, son üç yüzyıl içinde, “menfaat” yerleşti insanlar arasına. Çıkar hırsı sızdırıldı ilişkilerin içine. Sinsice. Ve başrolü “para” kaptı. Ve herşeye hükmetti. Herşeye! İdeallere de bilime de. Böylece insan da insanlıktan çıktı. Yabancılaştı. Kendine yabancı oldu. Kendinden iyice koptu. Artık farkında bile değil . Kendisi olmadığının. Yabancı yabancı dolanıyor ortalıklarda.

Kendini herşey sanıyor üstelik. Kendini herşey yapıyor. Eşyalar gibi, o da, “All in one”. Herşeyi biliyor. Sokakta dolaşırken mimar. Hafta sonlarında spor eleştirmeni. Topluluk içinde sosyolog. Hastanın yanında doktor. Bazan bir psikolog. Bazan bir pazarlamacı. “All in one” dedim ya! Ne olduğunu düşünüyorsa o. O herşey oluyor. Tıpkı meddahlar gibi. Eskiden halkı eğlendiren sanatçılar var ya. İşte onlar gibi. Meddahlar, tek kişilik tiyatro oynarlardı; Eserdeki bütün şahısları da kendilerinde birleştirirlerdi. Taklitler yaparlardı. Bu onların işiydi. Bugünün insanı ise hayatını bir meddah gibi yaşıyor! Tek farkla ki, insan kendisini bir “yıldız” sanıyor. Ama o bir meddah. Hem de sahtesi.

Kendinin dışına çıktı bir kere! Kim tutabilir ki onu! Kılıktan kılığa giriyor. Futbolcuysa, reklam panosu oluveriyor mesela. Diyetisyen diyorsun. Sanatçı oluveriyor mesela. Uzman diye saygı duyuyorsun. Hokkabaz çıkıyor karşına. Artık herkes herşey oluyor. Tıpkı eşyalar gibi. Nesneler kimliğini kaybediyor. İnsanlar da kişiliğini. Peki neden oluyor? Esas soru bu! Neden? Yaşam biçimini ekonomi belirliyor da ondan. Herşeye fiyat biçiliyor da ondan. Herşey alınıyor satılıyor da ondan. İnsan da, para eden ne ise, o oluyor. Kendini, pazarlayarak var ediyor. Yani sonunda “mal” oluyor.

Bir tek şey kaldı. Olunamayan. Onu da insanın kendisi tanımlamış aslında. Bir zamanlar, kendisi için tanımlamış. Yüzyıllardır da konuşulup duruyor. Sayfalarca düşünce. Fikirler derya gibi. Söz bir tomar. Ama, olmaya gelince.. Onu olamıyor bir türlü.

“Adam” demek istiyorum.

Olamıyor.

Önceki yazı : Herşey